پلاکت خون پایین به مشکلی اشاره دارد که تعداد پلاکتها در خون کاهش مییابد. پلاکتها سلولهایی هستند که در فرآیند انعقاد خون و تشکیل لختهها نقش دارند. بنابراین، کاهش تعداد پلاکتها ممکن است منجر به مشکلاتی در بدن شود. یکی از مشکلاتی که با کاهش پلاکتها رخ میدهد، خونریزی غیرطبیعی است. از آنجا که پلاکتها نقش کلیدی در تشکیل لختهها و ترمیم زخمها دارند، نقص در آنها میتواند منجر به خونریزی ناشی از ضربههای ریز، جراحات کوچک یا حتی ضعف عمومی شود. علاوه بر این، کاهش تعداد پلاکتها میتواند به مشکلات دیگری از جمله سهولت بیشتر در بروز عفونتها نیز منجر شود. پلاکتها همچنین نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن دارند و کاهش آنها ممکن است باعث ضعف سیستم ایمنی شود و بدن را در برابر عفونتها آسیبپذیر کند. در ادامه مقاله به بهترین راه درمان پلاکت خون پایین میپردازیم.
پلاکت خون چیست؟
پلاکتها یا ترومبوسیتها، یکی از اجزای خون هستند. آنها به صورت سلولهای کوچک و بیهسته در خون وجود دارند. عمده وظیفه پلاکتها، خونریزی را متوقف کرده و فرآیند خون انعقاد(تشکیل لخته) را آغاز کنند. وقتی عروق خونی تخریب میشوند یا آسیب دیده میشوند، پلاکتها به محل آسیب پیوند میزنند و با یکدیگر تعامل میکنند تا تشکیل لختهای که خونریزی را متوقف کند، را آغاز کنند.
درواقع به عنوان یک قسمت از تستCBC (Complete Blood Count)، تعداد پلاکتها در خون شما اندازهگیری میشود. عدد طبیعی پلاکتها در بزرگسالان معمولاً بین 150,000 تا 450,000 در هر میکرولیتر خون است. کاهش یا افزایش تعداد پلاکتها میتواند نشانهای از مشکلات خونی باشد، از جمله کاهش پلاکت خون(پلاکتوپنی) که میتواند با خونریزی زیاد یا خونریزی بیش از حد همراه باشد، یا افزایش پلاکت خون(ترومبوسیتوز) که میتواند به خطر ایجاد لختههای خونی برای شما بیانجامد. در هر دو مورد، مشاوره و درمان پزشکی لازم است.
بیشتر بخوانید: بهترین روانشناس های ایران
بهترین راه درمان پلاکت خون پایین
میوه ها
برخی میوهها بهترین راه های افزایش پلاکت خون هستند. در زیر به معرفی برخی از میوهها که به عنوان بهترین راه درمان پلاکت خون پایین محسوب میشوند، اشاره شده است
- آناناس: آناناس حاوی آنزیم بروملین است که بهبود در جذب آهن و افزایش تعداد پلاکتها کمک میکند.
- توتها: توتها مانند توت سیاه، توت قرمز و توت آبی غنی از آنتیاکسیدانها هستند که میتوانند یکی از راه های افزایش پلاکت خون باشند.
- انگور: انگور حاوی رزوراترول است که به خونرسانی بهتر کمک میکند و یکی از موثرترین راه های افزایش پلاکت خون محسوب میشود.
- پرتقال: پرتقال و سایر مرکبات حاوی ویتامین C هستند که از جذب آهن بهتر کمک میکند و بهبود تعداد پلاکتها را تسهیل میکند.
- آووکادو: آووکادو حاوی چربیهای سالم و غیراشباع است که جزء بهترین راه درمان پلاکت خون محسوب میشوند.
بیشتر بخوانید: بهترین بیمارستان های خصوصی و دولتی در شیراز
سبزیجات
مصرف برخی سبزیجات میتواند در بهبود تعداد پلاکتها کمک کند. در زیر به معرفی برخی از سبزیجات که به عنوان بهترین راه درمان پلاکت خون پایین محسوب میشوند، اشاره شده است
- اسفناج: اسفناج حاوی ویتامین K است که در فعالیت پلاکتها نقش دارد یکی از موثرترین راه های افزایش پلاکت خون محسوب می شود.
- پیاز: پیاز دارای خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی است که میتواند جزء یکی از بهترین راه های درمان پلاکت خون پایین باشد.
- برگهای سبز تازه: مانند کلم، کرفس و تره که حاوی ویتامین K، فیبر و آنتیاکسیدانهای قوی هستند که میتوانند بهبود در جذب آهن و تعداد پلاکتها را تحریک کنند.
- جوانههای گندم: جوانههای گندم حاوی فیبر، ویتامین C و آنتیاکسیدانهای قوی هستند که میتوانند جزء بهترین راه درمان پلاکت خون هستند.
حبوبات
مصرف برخی حبوبات میتواند در بهبود تعداد پلاکتها کمک کند. در زیر به برخی از حبوباتی که به عنوان بهترین گزینهها برای درمان پلاکت خون پایین شناخته شدهاند، اشاره میکنیم:
- عدس: عدس حاوی مقدار زیادی فیبر، پروتئین و آهن است که میتواند بهبود تعداد پلاکتها را تسهیل کند.
- نخود: نخود دارای ویتامین C، آهن و فیبر است که میتواند بهبود در جذب آهن و تعداد پلاکتها را تحریک کند.
- لوبیا سبز: لوبیا سبز دارای ویتامین K و آهن است که میتواند بهبود تعداد پلاکتها را تسهیل کند.
- لوبیای چیتی: لوبیای چیتی دارای ویتامین C و آهن است که میتواند بهبود در جذب آهن و تعداد پلاکتها را تحریک کند.
- عدس سیاه: عدس سیاه حاوی ویتامین C، آهن و فیبر است که میتواند یکی از راه های درمان پلاکت خون باشد.
غلات
غلات، به خصوص غلات کامل، میتوانند در بهبود وضعیت پلاکت خون پایین کمک کنند. غلات کامل شامل برنج قهوهای، جو، گندم کامل، ذرت کامل و سایر غلاتی هستند که پوسته خارجی، برخلاف غلات غیرکامل، حفظ شده است. این غلات حاوی مقدار زیادی فیبر، ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانها هستند که در بهبود تعداد پلاکتها و بهبود عملکرد خونی مؤثر هستند.
فیبر موجود در غلات کامل میتواند به جذب آهن کمک کند و بهبود در تعداد پلاکتها داشته باشد. همچنین، غلات کامل حاوی ویتامینهای گروه B، ویتامین E و مواد معدنی مانند آهن و روی هستند که نه تنها نقش مهمی در سلامت خون و پلاکتها دارند بلکه بهترین منابع غذایی آهن برای بدن هستند .
بهترین روش برای مصرف غلات کامل این است که آنها را به جای غلات غیرکامل در رژیم غذایی خود جایگزین کنید. میتوانید غلات کامل را به صورت نان، آرد، ماکارونی، نانواخته، نان تست و سایر غلات مصرف کنید. همچنین، میتوانید از صبحانههایی مانند حبوبات و غلات کامل برای افزایش مصرف آنها استفاده کنید.
علائم پلاکت خون پایین
-
خونریزی غیرطبیعی: این علائم از جمله خونریزیهای ناشی از ضربهها و جراحات کوچک، خونریزی لثهها، خونریزی از بینی بیش از حد و خونریزی پوستی است.
-
ضعف عمومی: احساس خستگی و ضعف بیشتر از حد، کاهش انرژی و عملکرد نامطلوب در روزمره یکی از نشانههای پلاکت خون پایین است.
-
آسیبپذیری بیشتر در برابر عفونتها: احتمال بروز عفونتهای متعدد و مکرر، مانند عفونتهای تنفسی، عفونتهای ادراری و عفونتهای پوستی یکی از بارزترین علائم پلاکت خون پایین است.
-
ظهور کبودیها و لکههای خونی: ظاهر شدن کبودیها و لکههای خونی است.
-
خونریزی در دستگاه گوارش: شامل خونریزی معده و روده که ممکن است باعث ترشح خون در استفراغ یا مدفوع شود.
بیشتر بخوانید: بهترین روش ضدعفونی کردن زخم
سخن پایانی
علائم پلاکت خون پایین شامل خونریزی غیرطبیعی مانند خونریزی از لثهها، بینی، دستگاه گوارش و لکههای خونی روی پوست است. علاوه بر این، ممکن است لکههای خونی روی پوست، کبودی غیرمعمول و علائم خستگی و ضعف نیز مشاهده شود. در صورت تجربه هرکدام از این علائم، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا علت آنها تشخیص داده شده و درمان مناسب صورت گیرد. بهترین راه درمان پلاکت خون شامل مصرف سبزیجات، میوهها و حبوبات میشود.